معرفی درجات نظامی ایران + محل نصب درجه نظامی

در این مقاله و مطلب هدفمان و قصدمان این است بپردازیم و توضیح دهیم برای آن دسته از مشمولان و سربازانی که میخواهند در مورد محل نصب درجه نظامی کجاست  را بدانند و با اصطلاحات نظامی نیز اطلاعات بیشتری را داشته باشند.

محل نصب درجه نظامی کجاست؟

 معرفی درجات نظامی ایران

درجه نظامی چیست؟؟

محل نصب درجه نظامی: درجه نظامی یا درجه‌بندی نظامی و  سامانه‌ای منظم برای تشخیص سلسله مراتب در نیروهای مسلح یا نهادهایی است که توسط نظام سازماندهی می‌شوند. معمولاً یونیفرم و علائم نصب‌شده بر روی آن نشان گر درجهٔ یک نظامی است. اندیشمندان  از گذشته‌های دور به مزایای سامانه‌های درجه‌بندی نظامی در طول عملیات‌ها و در زمینه‌های پشتیبانی و همچنین  فرماندهی و هماهنگی پی برده بودند. با گذشت زمان عملیات‌های نظامی بزرگتر و پیچیده‌تر شدند که این موضوع باعث شد تا سامانه‌های درجه‌بندی نیز به نسبت پیچیده‌تر گردند.

سرجوخه چیست؟؟

سرجوخه از درجه‌های ارتش است و به فرمانده چهار یا پنج سرباز گفته می‌شود. پیش از دوره رضاشاه به سرجوخه ((سرجوقه)) می‌گفتند. درجه سرجوخه بر روی دوش نصب نمی‌شود. در ارتش ایران بر روی قسمت پایین آستین و در سپاه بر روی بازو قرار می‌گیرد. اخیراً در ارتش ایران کلیه درجات سربازان و سرجوخگان بر روی بازو نصب می‌گردد.

سرباز:

در معنا کسی است که از جانش در پی آرمانی گذشته باشد. ولی معنای کاربردی این واژه برای کسی به کار برده می‌‌شود که پیشه نظامی‌گری داشته باشد و در ارتش و سپاه خدمت کند که بدین معنا سپاهی و لشکری هم  نیز می‌‌گویند.

گروهبان :

نام یکی از درجات نظامی است. در ارتش و سپاه به کسی گروهبان گفته می‌شود که فرمانده یک گروه باشد. گروه و  نام  یکی از یگان‌های ارتشی است که معمولاً از 8 تا 12 نفر تشکیل شده است. هر گروه خود معمولاً از دو جوخه تشکیل می‌شود.درجه گروهبان در نیروی زمینی برابر با درجه مهناوی در نیروی دریایی است. پیش از دوره رضاشاه به گروهبان ((وکیل)) می‌گفتند.

ستوان:

ستوان نام یکی از درجات نظامی است. در ارتش به کسی ستوان گفته می‌شود که فرمانده یک دسته باشد. دسته از یگان‌های ارتشی و سپاهی است که معمولاً 30 تا 40 نفر تشکیل شده است. در مرحله ستوانی نیز امکان ارتقاء وجود دارد و به این منظور درجات ستوان یکمی و ستوان دومی نیز داده می‌شود. ستوان نخستین درجه از درجه‌های افسری است.خود واژه ستوان یا استوان در فارسی به معنی محکم و قابل اعتماد و موثق است. تلفظ این واژه در پارسی‌میانه استیگان بوده است.پیش از دوره رضاشاه به ستوان ((نایب)) می‌گفتند.

سپهبد:

سپهبد نام یکی از درجات ارتشی است. سپهبد فرمانده یک سپاه از ارتش است. سپاه یکی از یگان‌های ارتشی است که معمولاً از بیش از 30.000 سرباز یعنی دو لشکر و نیز  تشکیل شده است.

سرلشکر:

سرلشکر لقبی احترام آمیز است که تا اندکی پس از کشته شدن سرلشگر علی صیاد شیرازی در ارتش ایران برای دارندگان درجه‌ی نظامی سرتیپ و بالاتر از آن بکار می‌‌رفت. برای مثال و  تیمسار سپهبد فضل اله زاهدی و تیمسار سرلشکر سید محمد خاوری .به صیاد شیرازی پس از مرگ درجه‌ی سپهبدی داده شد است  و تا مدتی در یادواره ها و خبر ها او را ((تیمسار سپهبد صیاد شیرازی)) می‌خواندند. با توجه به این که درجه‌ی سپهبدی پس از انقلاب به کسی  دیگری داده نشده بود و هنوز هم داده نشده است.

امیر:

امیر آخرین لقب نظامی در ارتش جمهوری اسلامی ایران است که به نظامیان دارای درجات نظامی بالاتر از سرهنگ که دوره دافوس (دانشگاه فرماندهی و ستاد) را گذرانده باشند بعد از لقب جناب اعطاء می شود و معادل این لقب در سپاه  و  سردار و در زمان پیش از انقلاب تیمسار بوده است. این لقب شامل دارندگان درجات: سرتیپ دوم  سرتیپ یکم، سرلشگر و  سپهبد و ارتشبد داده  می شود.

ارتشبد کیست؟؟

ارتشبد (تلفظِ معمول: ارتشبُد) بالاترین درجهٔ نظامی ایران است و معادل ژنرال چهارستاره در بسیاری از ارتش‌های کشورهای دیگر است. واژهٔ ارتشبد در نیروی زمینی و هوایی به‌کار می‌رود و درجهٔ معادل آن در نیروی دریایی ((دریابُد)) است.

در قانون ارتش جمهوری اسلامی ایران  سپهبد و دریاسالار به‌عنوان بالاترین درجه‌های ارتش ذکر و عنوان شده ‌است و درجه‌های ارتشبد و دریابد حذف گردیده‌است. بااین‌حال  در آیین‌نامهٔ انضباطیِ نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران است همچنین  به وجود این دو درجه در ارتش اشاره شده‌است.در قانون مقررات استخدامیِ سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و  درجه‌های ارتشبدی و دریابدی به‌عنوان بالاترین درجه‌ها ذکر شده‌است. در قانون مقررات استخدامیِ نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران نیزو درجهٔ ارتشبدی به‌عنوان بالاترین درجه ذکر شده‌است.